Psychologia starzenia się – co nowego odkryli naukowcy

Jak donosi portal Neuroscience News, naukowcy odkryli, że rozbieżność pomiędzy tym, na ile lat się czujemy, a tym, ile chcielibyśmy mieć, może dawać wgląd w związek pomiędzy naszymi poglądami na starzenie się, a naszym zdrowiem.

Subiektywna niezgodność wieku (Subjective Age Discordance – SAD) – różnica między tym, na ile lat się czujemy, a tym, ile chcielibyśmy mieć –  jest dość nowym pojęciem w psychologii starzenia się.

Zespół badaczy postanowił sprawdzić, czy SAD może pomóc w ocenie codziennych zmian w naszych poglądach na starzenie się, i jak to może się odnosić do naszego zdrowia fizycznego i samopoczucia.

SAD określa się na podstawie tego, na ile lat się czujesz, odejmując od tego, ile lat chciałabyś/chciałbyś mieć, a następnie dzieląc to przez rzeczywisty wiek. Im wyższy wynik, tym czujesz się starzej, niż chcesz.

SAD to doświadczenie uniwersalne

W badaniu wzięło udział 116 dorosłych w wieku 60-90 lat i 107 dorosłych w wieku 18-36 lat. Uczestnicy badania wypełniali ankietę online codziennie przez osiem dni. Ankieta została zaprojektowana tak, aby ocenić, na ile lat uczestnicy czuli się każdego dnia, wiek, w jakim chcieliby być, pozytywny i negatywny nastrój w ciągu dnia, wszelkie stresy, których doświadczyli, oraz wszelkie dolegliwości fizyczne, takie jak bóle pleców lub objawy przeziębienia.

Stwierdziliśmy, że zarówno starsi, jak i młodsi dorośli doświadczają SAD – mówi Shevaun Neupert, współautorka badania i profesor psychologii. – Było to bardziej wyraźne u starszych dorosłych, co ma sens. Jednakże, wahało się bardziej z dnia na dzień u młodszych dorosłych, co było interesujące.

– Młodsi dorośli są zaniepokojeni negatywnymi stereotypami związanymi ze starzeniem się, ale mogą również mieć do czynienia z negatywnymi stereotypami związanymi z młodszymi pokoleniami i życzyć sobie, aby mieć niektóre z przywilejów i status związany z byciem starszym – mówi Jennifer Bellingtier, badaczka z Friedrich Schiller University w Jenie.

Warto podnieść swój idealny wiek

Badanie przyniosło dwa dodatkowe wnioski.

– W dniach, kiedy wiek, w którym czujemy się bliżej swojego idealnego wieku, mamy tendencję do bardziej pozytywnego nastroju – mówi Bellingtier.  – I ludzie, którzy mają więcej dolegliwości zdrowotnych, mieli również wyższe wyniki SAD (czyli czuli się starzej; przyp.red).

Żadne z tych odkryć nie było zaskakujące, ale oba pokazują wartość koncepcji SAD jako narzędzia do zrozumienia poglądów ludzi na temat wieku i starzenia się. Może to również zapoczątkować nowe podejście do sposobu, w jaki myślimy o starzeniu się i jego wpływie na zdrowie.

– Wcześniejsze badania wykazały, że to, na ile lat się czujesz, może wpływać na twoje fizyczne i psychiczne samopoczucie, a interwencje mające na celu rozwiązanie tego problemu skupiały się na próbach sprawienia, by ludzie czuli się młodsi –  mówi Neupert.

– Takie podejście jest o tyle problematyczne, że skutecznie zachęca do ageizmu – mówi Bellingtier. – Wyniki naszego badania sugerują, że innym podejściem do poprawy samopoczucia byłoby znalezienie sposobów na zmniejszenie subiektywnej rozbieżności wieku. Innymi słowy, zamiast mówić ludziom, aby czuli się młodo, moglibyśmy pomóc ludziom, zachęcając ich do podniesienia swojego „idealnego” wieku.