Zapytałyśmy Polki o menopauzę – RAPORT „Mameno. Podróż do nowej Ja”

Menopauza. Wiemy o niej w sumie niewiele, za to mamy wiele wyobrażeń, które bazują na popularnych mitach. Chociaż termin menopauza został ukuty w 1821 roku, to medycyna zajęła się głębiej tematem dopiero w latach 70. XX wieku. Pierwszy międzynarodowy kongres na temat menopauzy został zorganizowany w Paryżu, w 1976 roku.

Czyli wtedy, gdy rodziły się kobiety, które właśnie teraz zbliżają się do menopauzy. Tych, których temat najbardziej dotyczy, będących w wieku 40-55 lat, jest w Polsce 4,2 mln. Tymczasem jest on rzadko poruszany w mediach a księgarnie oferują aktualnie raptem kilka książek o menopauzie (podczas gdy na przykład o Hashimoto jest ich ponad 20, zaś chorych, według szacunków: od 700 tys. do 1,5 mln).

Nastawianie do menopauzy na Zachodzie, także w Polsce, jest często negatywne. (Nie we wszystkich częściach świata tak jest, na przykład w Indiach i innych kulturach azjatyckich nastawienie jest pozytywne.) Chociaż to zaczyna się zmieniać. Coraz więcej kobiet doświadcza menopauzy jako wyzwolenia. Dla wielu jest to czas niezrównanej wolności emocjonalnej i samorealizacji.

„Doświadczenie kobiety w okresie menopauzy jest absolutnie ukształtowane przez jej osobisty zestaw mentalny, konstelację doświadczeń życiowych, kulturowo ważne wyobrażenia o kobietach i starzeniu się, jak również jej indywidualny schemat bio-fizjologiczny.”

Tak uważa dr Heather Silvestri, psycholog z Nowego Jorku. Która zauważyła, że wśród jej klientek w okresie menopauzy i po menopauzie te, które mają najbardziej produktywne doświadczenia, podchodzą do menopauzy z poczuciem otwartości, a nawet ciekawości. 

Otwartość rośnie dzięki takim książkom jak „Menopauza. Podróż do esencji kobiecości” Agnieszki Maciąg i „Mądrości menopauzy” dr Christiane Northrup, z których kobiety dowiadują się, że menopauza nie jest końcem „wszystkiego”, a bycie kobietą postmenopauzalną to nowy wymiar kobiecości. Antropolożka Margaret Mead w latach 50. ubiegłego wieku ukuła nawet określenie „postmenopauzalna werwa”. I twierdziła, że nie ma większej siły na świecie niż werwa kobiety po menopauzie.

Co wiedzą Polki o menopauzie? Z kim o niej rozmawiają? Czy odczuwane dolegliwości związane ze zbliżającą się lub przebytą menopauzą bardzo utrudniają im życie prywatne i zawodowe? Czego brakuje im w temacie menopauzy? Jak zapatrują się na zmiany, które niesie?

Zapytały o to założycielki powstającej właśnie platformy MAMENO. Oto, czego się dowiedziały.

Wnioski?

Najpopularniejszymi źródłami wiedzy o menopauzie są publikacje w mediach (dla 75% badanych) i bliskie kobiety, które ją przeszły (dla 56%). Co piąta kobieta czerpie wiedzę z grup na Facebooku. Najbardziej brakuje im wiedzy o naturalnych metodach radzenia sobie z objawami menopauzy. Połowa badanych kobiet jest pogodzona z wizją menopauzy, jest to dla nich naturalny etap życia, co trzecia deklaruje, że traktuje menopauzę zadaniowo – musi o siebie zadbać w tym czasie, zaś co czwarta jest nastawiona optymistycznie, spodziewając się po menopauzie zmian na lepsze. Pomimo odczuwanych dolegliwości…

Te utrudniają życie prywatne i zawodowe ponad połowy uczestniczek ankiety (przy okazji warto zauważyć, że co piątej kobiecie brakuje zrozumienia i wsparcia ze strony pracodawcy, a co czwartej tegoż samego ze strony najbliższych). Najczęściej odczuwane dolegliwości to przyrost wagi, zmęczenie i obniżenie libido – zaznaczyło je po ok. 40% respondentek. Niemal równie „popularne” są nocne poty, bezsenność i uderzenia gorąca.

Kobiety, które wzięły udział w badaniu, spośród 28. wymienionych w ankiecie dolegliwości zaznaczały najczęściej kilka z nich, niejednokrotnie ponad 10. Część kobiet nie wiąże swoich dolegliwości z nadchodzącą lub przebytą menopauzą – na pytanie o dolegliwości odpowiedziały, że nie mają ich, ale w kolejnym pytaniu, w którym należało wskazać, które dolegliwości się odczuwa, zaznaczały przynajmniej jedną, np. ból stawów – często nie wiązany z menopauzą, a będący jedną z najbardziej typowych dolegliwości występujących w perimenopauzie.

Porozmawiajmy o menopauzie

Ankietowane kobiety rozmawiają o menopauzie przede wszystkim z bliskimi sobie kobietami – przyjaciółkami, partnerkami, kuzynkami, bliskimi koleżankami. Zadeklarowało to 80% kobiet. Niemal 60% kobiet, które mają partnerów, rozmawia w nimi o menopauzie, z dziećmi rozmawia natomiast 40% kobiet, które są matkami. Ze swoim lekarzem nie rozmawiała nigdy o menopauzie aż połowa respondentek (a 45% wszystkich ankietowanych nie wie, jak dotrzeć do specjalistów zajmujących się menopauzą). Tak samo wygląda kwestia rozmów z matkami – połowa ankietowanych, których pytanie dotyczy (mama żyje albo zmarła, gdy kobieta była już dorosła), nie rozmawiała o menopauzie ze swoją mamą.

Co dalej?

Szeroko zakrojonych badań na temat doświadczeń związanych z menopauzą w Polsce nie ma. Ale nie tylko to – biologiczne zawiłości tego, co dzieje się z jajnikami w średnim wieku, także pozostają stosunkowo niezbadanym terytorium. W światowej nauce brakuje badań nad procesem, który dotyczy przecież połowy populacji. Optymistyczne jest jednak to, że kobiety zaczynają mówić o tym, przez co przechodzą. Zmienia się też ich nastawienie do zmian, które menopauza wnosi w życie.

Można spodziewać się, że w najbliższych latach temat będzie coraz bardziej obecny w debacie publicznej i mediach. Lukę w dostępie do wiedzy, specjalistów i wsparcia społeczności ma wypełnić platforma MAMENO.

???? Dołącz do prywatnej grupy na Facebooku Mameno. Podróż do nowej Ja.